تأثیر کیفیت آب بر فرسایش خاک

فرسایش خاک و مشکلات ناشی از آن از دیر باز مورد توجه بوده است. شاید تا کنون صدها مقاله علمی در این زمینه منتشر شده است. البته باید قبول کرد که اکثر پژوهشهائی که صورت گرفته جنبه کیفی و مشاهده ای داشته و مکانیسم فرسایش آبی خاک هنوز بطور کامل روشن نشده است. علت این موضوع هم ممکن است بگفته لیل واسمردون این باشد که عوامل مؤثر بر فرسایش خاک آنقدر زیاد است که شناخت آنها عملی نمی باشد. با توجه به این پدیده فرسایش زمانی صورت می گیرد که مقدار تنشهای برشی وارده به خاک بیشتر از نیروی چسبندگی ذرات خاک به همدیگر باشد بنابراین عامل فرسایش ممکن است با نیروهای مکانیکی باشد (در فرسایش خاکهای چسبنده مثل اکثر خاکهای معمولی) نیز دخالت داشته باشند . در این مقاله نوع دوم فرسایش مورد نظر است. آب باران یا آبی که از ذوب شدن برفها حاصل شده و در سطح زمین جاری می گردد در ابتدا نسبتا خالص است ولی درحین عبور از بسترهای مختلف ‘ مقداری اجسام حل شدنی را درخود حل نموده و بصورت محلولی از نمکهای مختلف در می آید. هم چنین آلودگی هوا در شهرها ومناطق صنعتی موجب می شود که آب باران خاصیت اسیدی پیدا نموده و قدرت حلالیت آن بیش از پیش بالا رود. بنظر می رسد که قدرت فرسایندگی این نوع آب با آب خالص متفاوت باشد. در این مقاله با استفاده از یک مدل ساده هیدرولیکی (فلوم) ‘ اثر غلظت و نوع یونهای مختلف (سدیم ‘ کلسیم ‘ منیزیم) موجود در آب بر میزان فرسایش و نیروی برشی لازم برای شروع فرسایش در یک نوع خاک طبیعی بررسی شده است.